Meer Horen van Muziek

 Als we het over het Boheemse rijk hebben en de muziek die daar bij hoort, dan gaat het over een gebied in centraal Europa, met Tsjechoslowakije als middelpunt. Het rijk is oeroud (vanaf 1198) en heeft lang bestaan tot aan 1918, toen na WOI de wereld werd herverdeeld. Tsjechië met Praag als hoofdstad vormt eigenlijk het hart van dit rijk, dat daarvoor weer tot Moravie behoorde. Bohemen maakte destijds deel uit van het Heilige Roomse Rijk, waartoe ooit heel midden Europa behoorde. Hongarije maakte dus geen deel uit van het oorspronkelijke land, maar zo nu en en deed het er aan mee, zoals ook Oostenrijk. In Tjechie wordt Tjechisch gesproken (een slavische taal dus), terwijl het Hongaars een vreemde eend in de bijt is, want Hongaars staat op zichzelf. Door allerlei volksverhuizingen is dat zo gekomen. En het is duidelijk al die gebieden hebben hun eigen volksmuziek. In Hongarije komen ook weer veel Roma voor. En die hebben ook weer veel impact op de muziek. Ook het Duits als taal is b...

 We gaan het hebben over de popster van de 19de eeuw: Franz Liszt. Er waren er meer, zoals Chopin en Clara Schumann, maar Franz gaf toch wel de "toon" aan. Als componist maar ook als docent heeft hij een enorme invloed gehad (Berlioz, Chopin, Schumann, Wagner). Franz Liszt werd geboren in 1811 in Raiding en overleed in 1886 in Bayreuth (ja, iets met Wagner dus). Raiding (Doborjan) is een plaatsje in het koninkrijk Hongarije en het keizerrijk Oostenrijk.  Het is tegenwoordig (sinds 1920) Oostenrijk.  Het ligt ten zuiden van Wenen. En wat belangrijk is: papa Adam Liszt werkte aan het hof bij Nicolaas II Esterhazy als landbeheerder. En zoals we ons misschien kunnen herinneren: daar werkte Haydn ook. Adam was een amateur musicus en speelde piano, fluit, cello, gitaar. Kortom een handige man, die ook in de orkestjes van Haydn speelde. Van zijn moeder Mari Anna Lager weten we niet veel (bakkersdochter). Toen Fransje zo'n vijf jaar oud was, kroop hij al achter vader's piano ...

Het is de moeite waard om met een bepaald thema door de muziek te gaan. En het ligt dan voor de hand om daarvoor een Christelijk thema te kiezen, want anders kun je niet op tijd beginnen, zeg maar. En wat is er mooier om daarvoor Maria te nemen. De heilige maagd is door de eeuwen heen bezongen en was de inspiratiebron voor vele componisten.  Middeleeuwen We stappen met zevenmijlsaarzen door de vroegte van de Middeleeuwen en komen automatisch uit bij Ave maris stella. Maria als "Sterre de Zee". Die zeester hebben we te danken aan de Heilige Hiëronymus (4de eeuw), die de naam Maryam opsplitste in Mar en Yam. In het Hebreeuws betekent dat Zee en druppel, en in het latijn komen we dan op Stilla Maris (druppel der zee) en later Stella Maris en dat werd weer Sterre der Zee. Ja Maria maakte verre reizen in de etymologie. We beginnen dus met een anoniem lied "Ave Maris stella" uit de 8ste eeuw. Het vormde een inspiratiebron voor velen; Je hoort een YT lied , waarvan ik echt...